Forums

Teknolojinin hızlı ilerleyişiyle birlikte, özellikle ekran kartları alanında büyük değişimler yaşanmaktadır. Son yıllarda, performansın ötesinde, yazılımsal ve donanımsal müdahalelerle desteklenen birçok yeni özellik ortaya çıkmıştır. Bu gelişmeler arasında, Nvidia'nın tanıttığı Frame Generation teknolojisi dikkat çekmektedir. Yapay zeka sayesinde kare tahmini yaparak FPS değerlerini artıran bu teknoloji, ancak RTX 4000 serisine destek sunması nedeniyle tartışmalara yol açmıştır. Rakip AMD, FSR 3 ile kendi Frame Generation teknolojisini duyurarak, bu teknolojiyi daha eski ekran kartlarıyla kullanabilme avantajını sunmuştur. Ekran kartlarındaki teknolojik gelişmeler, donanımsal destekli ışın izleme, yapay zeka çekirdekleri gibi özelliklerle daha karmaşık hale gelmiştir. Nvidia'nın Frame Generation teknolojisi, yapay zeka sayesinde kare tahmini yaparak FPS değerlerini yükseltme amacını taşırken, sadece RTX 4000 serisine destek sunması eleştirilere neden olmuştur. AMD'nin FSR 3 teknolojisi ise bu eleştirilere karşılık, eski ekran kartlarıyla uyumluluğu ile dikkat çekmektedir. Modderlar, FSR 3'ü birçok oyuna ve ekran kartına entegre ederek, piyasadaki çoğu oyunda Frame Generation kullanılabilmesini sağladılar ve bunu ücretsiz olarak yayınladılar.Bizzat denedim ve gerçekten işe yaradığını gördüm. Frame Generation teknolojisi, Nvidia'nın DLSS ve AMD'nin FSR gibi teknolojilerle kıyaslandığında, yapay zekadan destek alsa da daha geniş bir yelpazede kullanılabilmektedir. AMD'nin FSR teknolojisi, donanımsal destek olmadan eski ekran kartlarında da aktif olarak kullanılabilirken, Nvidia DLSS, donanımsal destekle sınırlıdır. Ancak, görüntü kalitesi açısından bazı senaryolarda DLSS daha üstün olabilir. Her iki teknoloji de FPS değerlerini artırmak için oyun içinde kare tahmini yaparak yeni kareler oluşturur. Nvidia'nın DLSS 3 teknolojisi, hayatımıza girmiş durumda ancak şu an için sadece RTX 4000 serisi ekran kartlarıyla uyumludur. Nvidia, bu teknolojinin eski nesil kartlarda stabil çalışmayacağını düşünse de, ilerleyen zamanlarda bu durumun değişebileceğini belirtmektedir. DLSS destekli oyunlarda oluşan gecikmeyi azaltmak için Nvidia, Reflex teknolojisini entegre etmiştir. Bu, oyun deneyimindeki gecikmeyi büyük ölçüde telafi ederken, AMD'nin FSR teknolojisi gibi açık kaynak bir teknoloji değildir. Nvidia'nın Frame Generation teknolojisinin sadece RTX 4000 serisine özgü olması başlangıçta birçok eleştiri almış olsa da, ilginç bir dönemle karşı karşıyayız. Modding topluluğunun geliştirdiği yeni modlar sayesinde, bu özellik artık 2000 ve 3000 serisi ekran kartlarına da erişilebilir hale gelmiştir. Bu durum, özellikle Nvidia'nın daha önce eski nesil kartları es geçme yaklaşımına eleştiriler getiren bir gelişme olarak öne çıkmaktadır. Öte yandan, AMD'nin dosyalarını paylaşarak mod yapma sürecinde kullanıcılara sunduğu kolaylık da dikkat çekicidir. FSR 3 teknolojisinin desteklediği oyunları modlama, AMD'nin açık yaklaşımı sayesinde daha erişilebilir hale gelmiş, bu da kullanıcıların ekran kartı teknolojilerini daha geniş bir yelpazede deneyimlemelerine imkan tanımıştır. Sonuç olarak, ekran kartlarındaki teknolojik gelişmeler ve modlama topluluğunun aktif katılımı, kullanıcıların daha eski nesil ekran kartlarından bile yararlanabilmelerine olanak tanımıştır. Bu durum, rekabetin artması ve inovasyonun hız kazanması açısından olumlu bir gelişmedir, ancak bu teknolojik yeniliklerin kullanıcılar arasında daha eşit bir şekilde dağıtılması için endüstri genelinde daha fazla açık yaklaşımların benimsenmesini de beraberinde getirmektedir.

Uzun soluklu bir günün batımında, erken uyanılan günün başlangıcında ya da günün bunaldığınız herhangi bir anında gökyüzüne bakarken, özgürlüğün ve birçok şeyin anımsatıcısı olan kuşları görürüz ve hayran kalırız onlara. Bu huzur, yaratıcılığı da beraberinde getirmiş gibi gözüküyor. Ve olabilir mi acaba demeye fırsat bile kalmadan gelişen bir teknoloji görüyoruz: Drone Teknolojisi. Drone; genel anlamıyla insansız hava aracı olarak tanımlanabilir. Teorikte ise uzaktan kontrol edilebilen ya da otonom yazılımlarla uçabilen, sensörlerle birlikte çalışan bir robottur. İnsansız hava aracı olarak da bilinir ve birçok alanda (tarım, ulaşım, savunma, arama-kurtarma) kullanımıyla teknolojinin gözbebeği haline gelmiş durumda.. Drone'ların ilk çıkış noktası; Avusturya'nın patlayıcılarla dolu balonlar kullanarak Venedik'e saldırdığı 1850’li yıllara uzanıyor denilebilir. Tabii ki fazlasıyla başarısız bir girişim olmuştu çünkü rüzgardan dolayı balonlar yönünü kaybetmişti ve sadece bir balon doğru hedefe ulaşmıştı. Balonlardan, gökyüzündeki gerçek güce ulaşma arzusu da o zamanlarda kendini göstermişti. Büyük gelişmelerse Birinci Dünya Savaşı sırasında İngiltere ve ABD’de gerçekleşti. Özellikler Elektrikli Motorlu Dronlar Gazlı (İçten Yanmalı) Motorlu Dronlar Çalışma İlkesi Pil veya bataryadan enerji alarak, manyetik alan sayesinde rotoru döndürerek itme kuvveti oluşturur. İçten yanmalı motor sistemi kullanır, benzin ve yakıt karışımı ile çalışır. Ağırlık Hafif. Daha ağırdır. Ses Seviyesi Sessiz. Gürültülü. Güç ve Uçuş Süresi Genellikle daha düşük güce sahiptir ve kısa uçuş süreleri vardır. Daha güçlü ve uzun süreli uçuş süreleri sağlayabilir. Yakıt İhtiyacı Pil veya batarya kullanır, yakıt ihtiyacı yoktur. Benzin ve yakıt karışımına ihtiyaç duyar. Uygulama Alanları Fotoğrafçılık, video çekimi, hobi amaçlı kullanımlar. Ağır yük taşıma, uzun menzilli gözetleme ve askeri uygulamalar gibi güçlü performans gerektiren görevlerde kullanılır. Maliyet Genellikle daha düşük maliyetli. Daha yüksek maliyetli. Droneların Çalışma ve Uçma Prensibi Bunun için öncelikle dronun temel bileşenlere değinmeliyiz. Hepsini açıklarken yavaş yavaş çalışma mantığını kafamızda oturtacağız. İskelet (Frame): En önemli yapıdır. Havada durabilmesini, istediğimiz yöne hareketini sağlar. Yerçekimine karşı bir iş yapacağı ve hızından ya da yüksekliğinden dolayı sağlam olması gerektiğini düşünürsek kesinlikle hafif ve sağlam bir malzeme olarak karbon fiber tercih edilir. Bunun yanında aerodinamik de çok büyük bir önem taşır. Motor: İskeletteki kolların her birinin üzerinde bir tane motor bulunur. Tercihimizi drone hangi alanda kullanacaksak ona göre yaparız. Manevra, yük taşıma kapasitesi gibi değişkenlere bağlıdır. Elektrikli ya da gazlı motorlar kullanılır. Ve işte hareketi veren kısım… Benim gözümde can veren kısım burası. Her şeyi var ama ne yapacağını, hangi koşulda nasıl hareket edeceği anlatmamızı sağlayan bölüm. Çevresine adapte olup nasıl hareket edeceğini kontrol etmesini sağlıyor. Bunlar drone'un kullanım alanına göre değişiklik gösterse de temelde kullanılan birkaç yapıya değinelim. Jiroskop: Dronenun dönüş hızını ölçmek için kullanılır. Yapısına bakacak olursak, kendi eksenin etrafında her yöne dönebilen bir tekerlektir aslında. Sayesinde drone yönünü korur ve hareketini stabilize bir şekilde yapar. GNNS (Global Navigation Satellite Systems ) yani Küresel Navigasyon Uydu Sistemi): Dronenun etrafında yeterli veri varsa, pili azaldığında belirlenen ana noktaya dönmesini geri dönüşünün güvenilirliğini ve bağımsız uçuş yapabilmesini sağlar. Gyro ve İvmeölçer: Dönme hızı ve yönlendirmesini gyro sağlarken diğeri hızını ve ivmelenmesini kontrol eder. Elektronik Hız Denetleyicisi her motorun bir esc’si bulunur ve buradan alınan komutlarla pilden aldığı akımı düzenler ve tekrar motora ileterek pervanelerin hareketini sağlar. Lidar (Işıkla Uzaklık Algılama ve Algılama): Lazer sayesinde nesnenin ne kadar uzakta olduğunu algılamasını sağlar. Otonom çalışan sistemler için önemlidir. Drone’ların Hareketlerine Yakından Bakalım “ “Roll,pitch ve yaw” olmak üzere 3 hareket ekseni vardır. Asıl amaç açısal momentumun sıfır olmasını sağlamak ve dengeli uçuşu sağlamaktır. Roll sayesinde sağ sol yönlerinde uçuş sağlanır. İtme gücü önemlidir Pitch sayesinde ileri geri yönde uçuş sağlanır. Yaw sayesinde ise kendi etrafında yön değiştirir Biraz da Yapılan Projelere Göz Atalım Bayraktar TB2: Türk savunma şirketi Baykar Makina tarafından geliştirilen Bayraktar TB2, insansız hava aracıdır. Savunma ve güvenlik amaçlı kullanılan bu drone, gözetleme, keşif ve hedef tespiti gibi görevleri yerine getirir TUSAŞ Akıncı Uçağı: Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ (TUSAŞ) tarafından üretilen Akıncı, insansız hava aracıdır. Hem silahlı hem de silahsız versiyonları ile farklı görevlerde kullanılabilen bir dronedir. Elektrikli Otomobil Şarj İstasyonu Teslimatı: Türkiye'de bazı şirketler, drone teknolojisi kullanarak elektrikli araç şarj istasyonlarını taşıma ve montajlama konusunda projeler gerçekleştirdi. NASA'nın Mars Helikopteri (Ingenuity): Ingenuity, Mars'ta bir helikopter olarak görev yapan ve Mars yüzeyinde uçan ilk araç olma özelliğine sahip bir drone projesidir. Ingenuity, Perseverance gezgini ile birlikte Mars'a gönderilmiştir. Google Wing - Teslimat Hizmeti: Google Wing, drone teknolojisini kullanarak müşterilere malzeme teslimatı yapmak için bir proje yürütmektedir. Bu proje, sipariş edilen ürünleri hızlı ve etkili bir şekilde belirli bölgelere teslim etmeyi hedeflemektedir. Buna ek olarak Amazon Prime Air de benzer bir hedefle yola çıkmıştır. Türkiye’de ise bunun denemeleri yapılmak üzere projeler başlatılmıştır. Ehang - Yolcu Taşımacılığı: Ehang, insansız hava araçları kullanarak yolcu taşımacılığı yapma konseptini benimseyen bir şirkettir. Yolcuların drone benzeri araçlarla kısa mesafelerde seyahat etmelerini sağlamayı amaçlamaktadır. En son görülen gelişmeler bu şekilde olsa da ilerde ne gibi projelerin görüleceği merakla bekleniyor. Önü fazlasıyla açık ve geliştirilebilecek bir sektör.